به روز شده در: ۲۶ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۱:۱۵
کد خبر: ۳۵۰۳
|
تاریخ انتشار: ۲۱ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۰:۵۷
خبردنا - عبدالرحیم چیره نژاد

آليس: "لطفا به من بگو از كدام راه بايد بروم؟"
گربه: "بستگي به اين دارد كه كجا مي‌خواهي بروي؟"
آليس: "خيلي برايم مهم نيست كجا بروم."
گربه: "پس مهم نيست از كدام راه بروي 

از این بخش کتاب کودکانه "آلیس در سرزمین عجایب" نوشته لوئیس کارول می توان استراتژی آموزش و پرورش را شناخت و متولیان امر مسیر را بدرستی علامت گذاری نموده و برای مخاطبین تبیین نمایند.عملکرد دستگاه آموزش و پرورش درتعیین و نصب علائم این مسیرمورد ارزیابی قرار می گیرند ، نصب علائم باید موجب اعتمادو اطمینان رهروان شودتا به نوعی امنیت روانی آنان تامین گردد، عدم پاسخگویی به دغدغه های اجتماعی از سوی نهاد تعلیم و تربیت همانندبی توجهی به علائم زمینه بروز چالشهای اجتماعی را فراهم می کند و از درون چالشها بی اعتمادی ظهور خواهدکرد.

نسل مدیران فردا و همراهی با تحولات ،خروجی این سیستم خواهدبود پس برخورداری سیستم از ساختاری کارآمد ضروری می نماید. اهتمام همراه با اعتقادهمه صاحب نظران و کارشناسان این عرصه آموزش و پرورشی مبتنی بر تفکر است یعنی مخاطبین باید بتوانند پیوسته در مورد پدیده های هستی بیندیشند تا درهای حکمت و حقیقت هستی برآنها گشوده شود لازمه تحقق این امر برخورداری سیستم از مدیریت متفکر است ، مدیریتی که در خصوص تحولات می اندیشد و نسبت به تغییرات و پیشرفتهای علمی آپدیت است و باشناخت موانع ، راهکارها را می یابد و باذهن آگاهی( mindfulness) می تواند از مراحل دشوار عبور نماید.

 او بایداطلاعات جامع از نیازهای فکری مخاطبین راجمع آوری و آنها را دسته بندی نماید و متناسب با این نیازها ،امکانات و تجهیزات لازم فراهم کند و در این تناسب با لحاظ نمودن دسته بندی  به کیفیت بخشی آموزشی و نیروی انسانی توجه عمیق کند و توانایی مسیریابی داشته باشد!وقتی از توجه عمیق در تناسب سازی سخن به میان می آوریم باید ضرورتها راشناخت و با اولویت بندی ضرورتها ،مسیر را جهت آموزش و پرورش خلاق و تربیت نسل متفکرهموار ساخت.

معلم( teacher)،محصل (student)و مدرسه (school)مثلث شکل دهنده ساختار و سازمان آموزش و پرورش رسمی هستند و با آگاهی از ظرفیت های موجود در هرکدام از اضلاع سه گانه به نیازهای اساسی آنان دست می یابیم و با آنالیز مبتنی بر اصول و طبقه بندی نیازهای انسانی در این عرصه ، باالتفات به عنصر زمان و تقسیم بندی برنامه ها به کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت می توان کارآیی سیستم را ارتقاداد تا منتج به نتیجه مطلوب گردد ! حلقه مفقوده در درون دستگاه آموزش و پرورش عدم وقوف از اولویت های ضروری و نیازهای اضلاع سه گانه سیستم است که این عدم شناخت در تنظیم و تکراربرنامه هایی هزینه زا و عدم بازدهی مطلوب و استقبال مخاطبان و آزمون و خطاهای مکرر خود را نشان می دهد.

اگر تاریخ آموزش و پرورش رسمی مورد بررسی قرارگیرد متوجه رواج تغییرو تعدد طرحها همراه با تراکم بخشنامه های اداری می شویم که هیچگونه دستاورد روشنی نداشته اند !اساس این پدیده ،نبودن طراحان و تدوین کنندگان طرحها از درون جامعه معلمان است ، آفت دیگری که در این راستا می توان به آن اشاره کرد تمرکز گرایی در تصمیم گیری و تصمیم سازیهاست و قاعده مثلث تعلیم و تربیت یعنی مدرسه در این تصمیمات هیچگونه نقشی ندارد و مانند ابزار مکانیکی مجری تصمیمات مرکز نشینان است که به دلیل عدم توجه به تفاوتهای اقلیمی و فرهنگی مشکلاتی را در این عرصه بوجود می آورد . در صورتی که می توان با تفویض اختیار به استانها و توجه به مدرسه محوری بخشی از مشکلات را مرتفع نمود .

علاوه بر تمرکز گرایی می توان انتقاد ناپذیری طراحان و دگم بودن و اصرار بر صحت طرحهای متعدد را از دیگر آفات نظام آموزشی دانست که هزینه های بسیاری را به بدنه سیستم وارد نموده و حوصله مجریان راسربرده اند که  به این آفات می توان ضعف مدیریت در روابط انسانی را نیز افزود ! یقینا" چنین ساختاری در ارائه محصولی به نام انسان که بتواند با تفکر(Thought) وخلاقیت( creativity) فرداسازشود عاجز است می توان گفت که نهادهای غیر رسمی مانند مساجد ،هیئتها وخانواده .

بعنوان مکمل آموزش و پرورش رسمی مشارکت جدی داشته اند و توانسته اند بانیاز سنجی خلاهای فکری و فرهنگی درون سیستم را مرتفع سازند البته آموزش و پرورش آینه تمام نمای جامعه است باید با نصب علامات و تابلوها برای تعیین مسیر و شناخت اضلاع سه گانه نظام تعلیم و تربیت با ظرافت هنرمندانه ضمن توانمند سازی دانش آموزان ، خانواده ها را نیز همراه سازد و فضای رسانه ای رابرای پشتیبان سازی وتعمیم آموزش خانواده تقویت کند.

اگر به تربیت محصل متفکر، تقویت معلم پژوهنده و ایجاد مدرسه هوشمند(smart school) بیندیشیم نوید پویایی جامعه راخواهیم داد ،برای مدرسه هوشمند ، مشارکت جدی نهادها و سازمانها و کمکهای دولت در تامین تجهیزات و امکانات فناوری ،برای معلم پژوهنده تقویت آموزشهای ضمن خدمت ،ایجاد شرایط مناسب برای فرصتهای مطالعاتی  ،توجه به روابط انسانی و تکریم شخصیت آنان و برای  محصل متفکر ،همراهی و همدلی ، شناخت نیازها و تفاوتهای فردی ، ساماندهی اوقات فراغت( Listtre) ،ارائه برنامه درسی مناسب با ظرفیت ذهنی  لازم است تا با مدیریت توانمند و تحول گرا بتواند در هماهنگ سازی همه اجزا موفق عمل نماید و مشارکت مردمی را فراهم آورد و با حضور مردم ایده ها را عملیاتی نماید .

امروزه توسعه مبتنی بر دانایی است و دانایی مولود مدیریت آموزشی(Educational Administration) و طراحی مناسب آموزشی (Instructional design) است . باید جدی تر نگریست ، به واقعیات تربیتی جامعه توجه نمود و به ثبات برنامه های اجرایی اندیشید.همین امروز که فردا دیر است! آموزش و پرورش را جدی بگیرید.
نام:
ایمیل:
* نظر: