خبردنا - محمدرضا خباز: صحبت از انتخابات که میشود بار دیگر موضوع شفافیت هزینههای انتخاباتی خودنمایی میکند؛ بحثی که از اهمیت بسیاری برخوردار است
در آن حد که میتوان آن را آغازگر اصلاح مجلس دانست. یعنی اگر بخواهیم مجلس آینده مانند مجالس گذشته نباشد و نمایندگان واقعی مردم بتوانند برای رفع مشکلات کشور سینه سپر کنند اول باید مشخص شود آیا رفتن به مجلس یک هدف است یا وسیلهای برای خدمت به مردم؟
به نظر میرسد ما هدف را گم کردهایم یعنی به هر قیمتی و با هر هزینهای و با هر لابیگری باید به مجلس راه پیدا کنیم؛ وقتی چنین تفکری بر یک جریان یا یک جناحی حاکم شد اول سقوط فرد یا آن جناح آغاز میشود و پس از آن اتفاقی که میافتد آثار این تصمیم و هدف است.
ما چون اعتقاداتی داریم و بر مبنای آن اعتقادات و بر مبنای آن ارزشها انقلاب کردیم و ۲۲۰ هزار شهید برای این هدف داده ایم طبیعتا باید روشن و شفاف هدفمان را در مقام عمل مشخص و اثبات کنیم؛ یعنی نامزدهای انتخاباتی بعد از آنکه کاندیدا شدند باید در جریان هزینه های انتخابات به مردم گزارش دهند.
درست است که قانونمند کردن این شفافیت در هزینههای انتخاباتی اتفاق خوبی است و تا امروز هم باید این قانون تصویب میشد اما با فاصله کمی که تا انتخابات وجود دارد فکر نمیکنم آنچه به تصویب نمایندگان مجلس رسیده است بتواند در انتخابات مجلس یازدهم ظهور و بروزی داشته باشد لذا کاندیداها اولین قدمی که بعد از انتخابات بر میدارند (حال میخواهد با رای مردم نماینده شده باشند و چه رای نیاورند) اعلام کنند چه مبلغی و از چه طریقی هزینه انتخابات کرده است.
نماینده مجلس باید نسبت به موکلین خود شفاف باشد و این شفافیت باید هزینهها، مسائل و فعالیتهای اقتصاد و حتی در رایی که در مجلس میدهد را شامل شود.
همان روزی که رفتم در انتخابات مجلس ثبت نام کنم خبرنگاری از من پرسید آیا با شفاف شدن هزینههای انتخابات موافقید و اینکه همه نمایندگان باید تمام دارایی و ثروت خود و خانوادشان به مراجع ذیربط اعلام کنند موافقید؟ در جواب گفتم نه تنها با این موضوع موافقم بلکه با شفافیت رای هم موافق هستم.
واقعیت آن است که اگر ما خود را وکیل مردم میدانیم با موکلینمان باید صادق باشیم و به این طرح یا لایحه چه رایی دادهایم. این چه ترسی است که مردم بدانند ما به چه طرحی رای دادهایم این موضوع واهمهای ندارد چراکه اگر رای فرد کارشناسی و همراه با آگاهی باشد نباید ابایی داشته باشد مگر انکه بخواهد مخفیکاری کند به این صورت که اگر قانون خوب شد بگویند این ما بودیم که رای دادیم و موفق شد و اگر این قانون تبعات بدی داشت میگویند ما که رای ندادیم و این از اول رابطه بین وکیل و موکل را غیرعقلی میکند.
در علم حقوق وقتی فردی وکیلی را تعیین میکند تا کاری را انجام دهد آن وکیل باید همه امور و مسائل را به اطلاع موکل برساند؛ شرایط نمایندگی هم همین است به عبارت دیگر نماینده باید همه موضوعات را با موکلین خود در میان بگذارد.
در شرایط امروز که مردم اقبال زیادی به شرکت در انتخابات نشان نمیدهند اما کاندیداها میتوانند با این رویکرد حس اطمینان را در مردم افزایش دهد. بنابراین آن طرحی که در مجلس به تصویب رسیده بعید است به انتخابات برسد. معنا ندارد افراد برای انتخاب شدن دست به اسراف بزنند مگر یک نماینده در طول ۴ سال بیشتر از ۴۰۰ الی ۵۰۰ میلیون درآمد دارد که برخی نمایندگان میلیاردی خرج میکنند؟
وقتی با چنین موضوعاتی مواجه میشویم که این کار از ابتدا خراب است و ایراد دارد و در حال طی کردن یک مسیر انحرافی است. به قول معروف « خشت اول چون نهد معمار کج تا ثریا میرود دیوار کج». در چنین شرایطی دو تصور بیشتر وجود ندارد و آن اینکه آین هزینهها از سوی خود فرد است که در این صورت باید گفت وقتی مردم ما با چنین مشکلات مالی دست به گریبان هستند و نان شب را ندارند میتواند این هزینه را برای رسیدگی به این خانوادهها اختصاص دهد
اگر هم این هزینههای انتخاباتی از سوی شخص یا موسسه و نهادی باشد مسلم است که در طول انتخابات باید در خدمت آن فرد و نهاد باشد و علاوه بر اینکه نماینده مجلس است باید کارچاق کن آن فرد نیز باشد و مسلم است که این موضوع در گام اول به شرف و حیثیت خود فرد ضربه میزند و در گام دوم به حیثیت و جایگاه مجلس لطمه میزند و در مرحله سوم مردم را نسبت به نظام و مسوولین بدبین میکند و این بین مردم و کاندیداها فاصله میاندازد و این یک معاملهای است که همه آن ضرر است.
باید نشان دهیم مجلس یک وسیله است، آن هم وسیلهای که میتواند با توسل به آن و در سایه تصویب قوانین موثر قدم های موثری برای کشور برداشت. به تعبیر رهبری ریلگذاری اجرایی کشور با مجلس است مسلم است کسی که قرار است این ریلگذاری را انجام دهد باید دارای قدرت تفکر روشن و درست باشد. در این صورت است که ریلگذاری می تواند قطار اجرایی کشور را به سر منزل مقصود برساند.
*نماینده ادوار مجلس و استاندار سابق سمنان